เที่ยวกาญจนบุรี

วัดบ้านถ้ำ ตั้งอยู่ที่ตำบลเขาน้อย ห่างจากวัดถ้ำเสือไปทางตัวเมืองกาญจนบุรีประมาณ 5 กิโลเมตร โดยใช้เส้นทางสายในถนนเลียบริมแม่น้ำแม่กลอง ทางขึ้นถ้ำเป็นบันไดลึกเข้าไปในปากมังกรตัวใหญ่

ลักษณะของถ้ำวังบาดาล เป็นถ้ำหินปูนขนาดใหญ่ ปากทางเข้าเป็นห้องเล็กๆ มีหลายห้อง ห้องชั้นล่างมีน้ำไหลผ่านและมีสัตว์น้ำอาศัยอยู่ด้วย เช่น ห้องม่านพระอินทร์ จะมีลักษณะหินย้อยลงมาคล้ายกับม่าน ห้องเข็มนารายณ์ มีลักษณะคล้ายเข็มแท่งใหญ่ซึ่งวิจิตรงดงามมาก

อุทยานแห่งชาติเอราวัณเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 12 ของประเทศไทยมีเนื้อที่ประมาณ 550 ตารางกิโลเมตร หรือ 343,735 ไร่ ลักษณะพื้นที่เป็นภูเขาสูงชันอยู่สูงจากระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 165-996 เมตร สลับกับพื้นที่ราบ ภูเขาส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาหินปูน มีลำห้วยที่สำคัญคือ ห้วยม่องไล่ และห้วยอมตะลา ซึ่งไหลมาบรรจบกันเป็นน้ำตกเอราวัณ โดยมีทั้งหมด 7 ชั้น ชื่อว่า ไหลคืนรัง วังมัจฉา น้ำตก อกนางผีเสื้อ เบื่อไม่ลง ดงพฤกษา และภูผาเอราวัณ อันเป็นชั้นบนสุดของน้ำตก เมื่อมีน้ำตกไหลบ่าหน้าผาจะมีรูปคล้ายเศียรช้างเอราวัณ จนคนทั่วไปรู้จักและขนานว่า “น้ำตกเอราวัณ” โดย แต่ละชั้น มีความสวยงามร่วมรื่นไปด้วยแมกไม้นานาพันธุ์

เป็นถ้ำที่เคยเป็นที่พักของเชลยศึกเมื่อครั้งยังสร้างรถไฟสายมรณะจากไทยไปยังพม่า

เป็นน้ำตกที่สวยงาม มี 7 ชั้น ตั้งแต่ชั้นแรกถึงชั้น 4 มีระยะทางเพียง 300-750 เมตร ตั้งแต่ชั้น 5 ขึ้นไปจนถึงชั้นบนสุดของน้ำตกมีระยะทางมากกว่า 1 กิโลเมตร จดได้ว่าเป็นน้ำตกที่สวยมากที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศไทย

เป็นบ่อน้ำแร่ที่พบโดยบังเอิญเมื่อ พ.ศ. 2540 กรมทรัพยากรธรณี ได้มาเจาะบ่อน้ำบริเวณวัด พบว่ามีความร้อนถึง 42 องศาเซลเซียส และพบว่ามีแร่ธาตุต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ทางวัดจึงจัดสร้างบ่อน้ำแร่ขึ้น เพื่อให้นักท่องเที่ยวสามารถ แช่น้ำแร่ได้อย่างสะดวกสบายยิ่งขึ้น

เป็นน้ำตกหินปูนขนาดเล็กที่สวยงาม สูงประมาณ 5 เมตร มีน้ำตลอดปี ขึ้นอยู่กับเขตอุทยานแห่งชาติเขาแหลม น้ำตกเกริงกระเวีย เกิดจากลำห้วยเกริงกระเวียไหลผ่านลดหลั่นกันมา ตามหินปูนจนเกิดเป็นน้ำตกขึ้น ภายใต้การโอบล้อมไปด้วยธรรมชาติ ต้นไม้ปกคลุมไปทั่วบริเวณของน้ำตก และยังมีน้ำตกขนาดเล็กๆ อยู่กระจายกันในพื้นที่ของน้ำตกเกริงกระเวีย เหมาะแก่การเล่นน้ำและพักผ่อนหย่อนใจเป็นอย่างยิ่ง

ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำแควน้อย ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยรูปร่างวิจิตรพิสดาร เหมือนโคมระย้า เหมือนพระปรางค์ เจดีย์และชายสไบภายในถ้ำอากาศโปร่งแต่มืดสนิทต้องมีตะเกียงและคนนำ

ตั้งอยู่ในเขต อุทยานแห่งชาติไทรโยค น้ำตกไทรโยคน้อย หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า น้ำตกเขาพัง เป็นน้ำตกที่มีชื่อเสียงมาช้านาน เหตุที่ได้ชื่อว่าน้ำตกเขาพัง เพราะเกิดบนหน้าผาหินปูนที่พังทลายลงมา จนเกิดโขดหินปูนลดหลั่นกันอยู่ตรงบริเวณเชิงเขา ต้นกำเนิดเป็นน้ำผุดจากภูเขาแล้วไหลมาตามลำธารเล็กๆ ไหลตกลงที่ผาหินปูนที่มีความสูง ประมาณ 15 เมตร แผ่กระจายไปตามพื้นเขาลาดเอียง ภายใต้ร่มเงาของพันธุ์ไม้นานาชนิด ในลำธารมีต้นกกขึ้นอยู่กระจัดกระจาย นับเป็นบรรยากาศที่ชวนให้ไปสัมผัสอีกแห่งหนึ่ง

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสลักพระ มีลักษณะภูมิศาสตร์เป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อน และประกอบด้วยที่ราบระหว่างหุบเขา เป็นแหล่งอาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด ยอดสูงที่สุด คือ เขาหัวโล้น สูงประมาณ 1,170 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง

เดิมเรียกว่าน้ำพุร้อนกุยมั่ง เป็นบ่อน้ำร้อนธรรมชาติริมลำธาร ค้นพบโดยทหารญี่ปุ่นและได้สร้างเป็นบ่อซีเมนต์เชื่อกันว่าน้ำแร่จากบ่อน้ำร้อนแห่งนี้มีสรรพคุณในการรักษาโรคภัยไข้เจ็บหลายอย่าง เช่น โรคเหน็บชา ไขข้ออักเสบนักท่องเที่ยวสามารถลงอาบน้ำในบ่อได้

วัดถ้ำแก้วกาญจนาภิเษก ตั้งอยู่ที่หัวเขาแรด ต.เขาน้อย อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี เหนือเขื่อนแม่กลอง เดิมเป็นสถานที่ตั้งของโรงโม่หิน ที่ระเบิดภูเขาหินปูนแห่งนี้เป็นวัตถุดิบ ท่ามกลางเสียงเล่าขานของชาวบ้านว่า ที่แห่งนี้มีถ้ำแก้วที่สวยงามตั้งอยู่ ชาวบ้านกับชมรมอนุรักษ์ธรรมชาติในจังหวัดกาญจนบุรี จึงรวมตัวกันเรียกร้องให้มีการขุดหาถ้ำแก้วฯ

น้ำตกคลีตี้เป็นน้ำตกหินปูนขนาดกลางที่มีน้ำไหลตลอดปี มีชั้นลดหลั่นกันไปหลายชั้น ชั้นที่สูงที่สุดมีความสูงประมาณ 20 เมตร และมีบางช่วงเป็นแหล่งน้ำ ขนาดใหญ่ มีความกว้างประมาณ 50 เมตร น้ำตกนี้เกิดจากลำห้วยคลิตี้ ที่มีต้นน้ำกำเนิดอยู่ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร ซึ่งไหลผ่านหมู่บ้านคลิตี้บน คลิตี้ล่าง และเกิดเป็นน้ำตก จากนั้นจึงไหลออกไปรวมกับห้วยลำคลองงูที่เขื่อนศรีนครินทร์ คำว่า คลิตี้ เป็นคำที่เพี้ยนมาจากภาษากะเหรี่ยงคำว่า “คี่ถี่” แปลว่าเสือตัวเดียว ซึ่งมีคำบอกเล่าว่าบริเวณทุ่งแห่งนี้มีเสือตัวนึงอาศัยอยู่ซึ่งรอยเท้าใหญ่เท่าช้าง

อุทยานแห่งชาติอยู่บริเวณเทือกเขาตะนาวศรี ติดกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรดังนั้นจึงมีความหมากหลายทางด้านพืชพันธุ์และสัตว์ป่า

อุทยานแห่งชาติไทรโยค มีพื้นที่ครอบคลุมท้องที่อำเภอทองผาภูมิ และอำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี มีประวัติความเป็นมาอันยาวนานตั้งแต่ครั้งสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จประพาสน้ำตกไทรโยค และได้ลงสรงน้ำในธารน้ำอันเย็นฉ่ำภายใต้ร่มเงาแห่งแมกไม้ของป่าใหญ่ และเป็นแรงบันดาลใจให้สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ทรงประพันธ์บทเพลง “เขมรไทรโยค” จนความงามของน้ำตกไทรโยคเป็นที่เลื่องลือไปทั่ว เดิมพื้นที่ป่าบริเวณป่าวังใหญ่ และป่าแม่น้ำน้อย ในท้องที่ตำบลลิ่นถิ่น อำเภอทองผาภูมิ และตำบลไทรโยค ตำบลลุ่มสุ่ม ตำบลสิงห์ อำเภอไทรโยค ได้ประกาศเป็นป่าสงวนแห่งชาติ ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 417 (พ.ศ. 2512) เมื่อวันที่ 7 มีนาคม 2512 และป่าห้วยเขยง ท้องที่ตำบลท่าขนุน ตำบลปิล้อก ตำบลหินดาด และตำบลลิ่นถิ่น อำเภอทองผาภูมิ และตำบลไทรโยค อำเภอไทรโยค ได้ประกาศเป็นป่าสงวนแห่งชาติตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 480 (พ.ศ. 2515) เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2515 เดือนธันวาคม 2519 กองอุทยานแห่งชาติได้รับแจ้งจากนายสมจิตต์ วงศ์วัฒนา หัวหน้าสวนสักไทรโยค ว่า บริเวณป่าน้ำตกไทรโยคมีสภาพป่าและสภาพธรรมชาติสวยงามมาก เหมาะสมจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ กองอุทยานแห่งชาติจึงมีหนังสือ ที่ กส 0808/3203 ลงวันที่ 14ธันวาคม 2519 เสนอกรมป่าไม้ให้ นายสมบูรณ์ วงศ์ภักดี นักวิชาการป่าไม้ 4 ไปทำการสำรวจหาข้อมูลเบื้องต้นบริเวณป่าวังใหญ่ ป่าแม่น้ำน้อย และป่าห้วยเขยง จังหวัดกาญจนบุรี ปรากฏว่า บริเวณดังกล่าว มีธรรมชาติสวยงามที่สำคัญหลายแห่ง เช่น น้ำตกไทรโยค ถ้ำต่างๆ และสถานที่ทางประวัติศาสตร์หลายแห่ง กล่าวคือ ในระหว่าง พ.ศ. 2484-2488 สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นได้เกณฑ์ทหารเชลยศึกทำการก่อสร้างทางรถไฟเพื่อที่จะเป็นเส้นทางต่อเข้าไปยังประเทศพม่า ส่วนหนึ่งของเส้นทางผ่านเข้ามาในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ เลียบลำน้ำแควน้อยไปจนจรดด่านเจดีย์สามองค์ ที่อำเภอ สังขละบุรี บริเวณต้นน้ำตกไทรโยคเป็นแหล่งหุงหาอาหารและที่พักพิงหลบภัย ดังปรากฏเตาหุงข้าวของทหารญี่ปุ่นมาจนถึงปัจจุบัน เหมาะสมที่จะตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ ตามบันทึกรายงานการสำรวจ ลงวันที่ 3 พฤษภาคม 2520 กองอุทยานแห่งชาติจึงได้ดำเนินการจัดตั้งพื้นที่ดังกล่าวเป็นอุทยานแห่งชาติ และเพื่อสนองนโยบายคณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อ วันที่ 9 มกราคม 2522 ในการที่จะเสริมมาตรการ อนุรักษ์ธรรมชาติ โดยจัดให้มีอุทยานแห่งชาติและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเพิ่มขึ้น ซึ่งกองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ได้มีคำสั่งที่ 2294/2522 ลงวันที่ 16 พฤศจิกายน 2522 ให้นายพิภพ ละเอียดอ่อน นักวิชาการป่าไม้ 5 และนายภูมิ สมวัฒนศักดิ์ ช่างโยธา 3 ไปดำเนินการจัดตั้งอุทยานแห่งชาติไทรโยค ซึ่งได้มีหนังสือ ที่ กส 0708/9 ลงวันที่ 28 ธันวาคม 2522 รายงานผลการสำรวจเพิ่มเติมว่าพื้นที่ดังกล่าวมีจุดเด่นและสถานที่ท่องเที่ยวสวยงามเหมาะสมเป็นอุทยานแห่งชาติ กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้จึงได้เสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ซึ่งได้มีมติในการประชุมครั้งที่ 1/2523 เมื่อวันที่ 8 มกราคม 2523 เห็นสมควรให้ออกพระราชกฤษฎีกากำหนดบริเวณที่ดินป่าวังใหญ่ ป่าแม่น้ำน้อย และป่าห้วยเขยง ในท้องที่ตำบลลิ่นถิ่น อำเภอทองผาภูมิ และตำบลไทรโยค ตำบลวังกระแจะ ตำบลบ้องตี้ ตำบลลุ่มสุ่ม อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี เนื้อที่ 312,500 ไร่ หรือ 500 ตารางกิโลเมตร ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ซึ่งประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 97 ตอนที่ 165 ลงวันที่ 27 ตุลาคม 2523 เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 19 ของประเทศไทย และเป็นอุทยานแห่งชาติทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญแห่งหนึ่ง

ถ้ำพุพระหรือวัดถ้ำขุนแผน เป็นถ้ำขนาดใหญ่ตั้งอยู่บนภูเขาสูง มีประวัติเล่าว่าขุนแผนได้นำเอากุมารทองมาย่างในถ้ำนี้ ตั้งอยู่บนถนนสายกาญจนบุรี–ไทรโยค-ทองผาภูมิ

เป็นน้ำตกที่อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาแหลม อ.สังขละบุรี เป็นน้ำตกที่มีความสูงถึง 36 ชั้น พื้นที่ป่ายังคงสภาพป่าดิบที่สมบูรณ์ มีดงเฟิร์นที่กว้างใหญ่ตระการตา ผ่านป่ามะไฟป่าและต้นไม้ยักษ์ที่มีขนาดใหญ่ถึง 13 คนโอบ

ถ้ำม่านวิจิตร อยู่ภายในบริเวณวัดบ้านถ้ำ ซึ่งถ้ำนี้อยู่เหนือถ้ำคูหามังกรสวรรค์ และถ้ำนางบัวคลี่ ทางขึ้นเป็นบันไดและทางก้อนหินจนถึงปากถ้ำ โดยต้องขึ้นบันไดกว่า 640 ขั้น ค้นพบเมื่อวันที่ 4 สิงหาคม 2521 ถ้ำนี้มีหินงอกหินย้อยคล้ายฉากม่านโรงละคร และรูปร่างอื่นๆ เช่น มีรูปหินงอกเป็นเสาลอยผู้เฒ่ากำศรวล หอนางครวญ และรูปเวตาล จุดน่าสนใจของการไปถ้ำนี้ คือต้องขึ้นไปทางปล่องถ้ำนางบัวคลี่หน้าถ้ำ จะไปขึ้นที่ข้างศาลาหน้าถ้ำใหญ่ก็ได้ มีทางเดินขึ้นวกวนไปตามไหล่เขาไปถึงปากถ้ำ ที่สองข้างทางมีความสวยงามจนลืมความเหนื่อยยากสิ้น นอกจากนี้ ในบริเวณใกล้เคียงยังมีถ้ำสวยงามให้ชมอีกมากมายหลายถ้ำ อาทิ ถ้ำม่านวิจิตร ถ้ำขุนแผน ถ้ำดอกจอก อุทยานถ้ำดุสิต ถ้ำหมื่นหาญ ถ้ำนางนวล และถ้ำนางนอน ที่นักท่องเที่ยวสามารถเลือกเข้าไปชมได้

วัดถ้ำเสือ เป็นวัดใหม่ตั้งอยู่บนเขาน้อยที่สร้างขึ้นราวปี พ.ศ. 2515 โดยเจ้าอาวาสพระครูสิทธิวิมล ท่านได้ธุดงค์มาพบเศษอิฐและซากเจดีย์เก่าในบริเวณนี้ จึงได้ทำการบูรณะขึ้นมาเป็นวัดถ้ำเสือในปัจจุบัน และยังตั้งติดอยู่กับวัดถ้ำเขาน้อยอีกด้วย

เป็นเขื่อนหินถมแกนดินเหนียวที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย กั้นแม่น้ำแควใหญ่ เป็นเขื่อนเอนกประสงค์ ที่อำนวยความสะดวกในด้านการชลประทาน การลดอุทกภัย การผลิตกระแสไฟฟ้า และการประมง บริเวณสันเขื่อน

วัดถ้ำพุหว้า เป็นสาขาหนึ่งของวัดปากน้ำ ตั้งอยู่ในเขตตำบลหนองหญ้า อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี เป็นวัดที่อยู่บนเขามีสวนป่าธรรมชาติอันร่มรื่นกว่า 200 ไร่ สวยงามด้วยภูมิประเทศที่โอบล้อมด้วยภูเขาและป่าไม้ บรรยากาศโดยรอบสะอาดร่มรื่น เงียบสงบ เหมาะสำหรับผู้ที่จะเดินทาง ไปปฏิบัติธรรมเจริญศีลภาวนา มีถ้ำเป็นอุโบสถ ภายในถ้ำเป็นหินงอกหินย้อย ตามธรรมชาติ เป็นสถานที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุที่อัญเชิญ มาจากสหภาพเมียนม่าร์ เพื่อให้ประชาชนได้สักการะบูชาสืบไป เพื่อการมีส่วนร่วมในการพัฒนาการศึกษานำไปสู่การพัฒนาประเทศชาติ ทางวัดพิจารณาแล้วว่า วัดมีสถานที่ที่เหมาะสมแก่การฝึกอบรมเข้าค่าย ได้แก่ห้องประชุมขนาดใหญ่สามารถรองรับผู้เข้ารับการอบรม ได้จำนวน 500 – 800 คน, อาคารที่พัก, เครื่องนอน, โรงอาหาร, ห้องน้ำ ตลอดจนฐานผจญภัยต่างๆ มากมาย พร้อมทีมงานวิทยากรที่มีประสบการณ์ด้านการฝึกอบรม โดยเฉพาะซึ่งสามารถทำให้กระบวนการฝึกอบรมบรรลุ ตามวัตถุประสงค์ต่างๆ ได้เป็นอย่างดี

บริเวณวัดถ้ำเขาปูน ในอดีต เคยเป็นที่ตั้งของค่ายเชลยศึกขนาดใหญ่ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 มีถ้ำขนาดกลางอยู่ในบริเวณวัด ซึ่งภายในมีพระพุทธรูปองค์ใหญ่ประดิษฐานอยู่ ด้านหลังวัดติดริมน้ำ มีพระสังกัจจายน์องค์ใหญ่อยู่บนยอดเขา วัดถ้ำเขาปูนเดิมเป็นที่พักของพระสงฆ์ที่ออกธุดงค์มาแต่โบราณ เนื่องด้วยสถานที่แห่งนี้มีถ้ำที่เหมาะกับการเจริญวิปัสสนากรรมฐาน ลักษณะถ้ำเป็นถ้ำหินปูนขนาดปานกลาง มีทางเดินทะลุอีกด้านของภูเขา ตลอดทางเดินจะพบกับหินงอกหินย้อยที่งดงาม และห้องโถงที่พอเหมาะกับการปฏิบัติธรรมฝึกวิปัสสนา เจริญพระธรรมฐาน ภายในถ้ำได้ค้นพบพระพุทธรูปโบราณและซากพระพุทธรูปหินทรายที่มีอายุหลายร้อยปี ที่ถ้ำแห่งนี้พระบาสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จมานมัสการพระพุทธไสยาสน์ที่มีอายุหลายร้อยปี เมื่อครั้งเสด็จพระพาสต้นมาน้ำตกไทรโยค วัดถ้ำเขาปูน ได้ตั้งเป็นวัด เมื่อ พ.ศ. 25480

อุทยานแห่งชาติทองผาภูมิประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2552 เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 114 ของประเทศครอบคลุมพื้นที่ป่าเขาช้างเผือกและป่าห้วยเขย่ง อำเภอทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี

วัดถ้ำแฝด ก่อตั้งเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2500 โดยหลวงพ่อสัมฤทธฺ์ คำภีโร หรือ พระครูกาญจนกิจจาทร ผู้เป็นปฐมเจ้าอาวาส ซึ่งได้เดินธุดงค์ผ่านมายังสถานที่ถ้ำแฝดแห่งนี้ โดยแต่เดิมเป็นที่พักสงฆ์สำหรับผู้ที่ผ่านไปมาหรือครูบาอาจารย์ผู้ที่ชอบหาความสงบในการเจริญสมาธิภาวนา เมื่อหลวงพ่อสัมฤทธิ์ได้มาอยู่เจริญภาวนาในถ้ำแห่งนี้ ญาติโยมจึงได้นิมนต์ให้ท่านอยู่จำพรรษาและสร้างเป็นวัดขึ้นมา ตราบจนเท่าทุกวันนี้ ผู้มีณาณสัมผัสกว่าวว่า ดินแดนนี้มีเมืองลับแล สำนักใหญ่แห่งมหาฤาษีและภูมิเทวดา เป็นมิติละเอียดซ้อนกัน อยู่บางวันอาจได้ยินเสียงสวดมนต์ หรือเห็นลำแสงสว่างพุ่งมาจากเหนือยอดเขาอัศจรรย์

บึงเกริงกะเวีย ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาแหลม อยู่ในเส้นทางศึกษาธรรมชาติ “บึงเกริงกะเวีย” บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติเขาแหลม ที่ ปข.1 (เกริงกะเวีย) หมู่ที่ 2 ตำชะแล อำเภอทองผาภูมิ เป็นบึงธรรมชาติขนาดเล็ก เนื้อที่ประมาณ 200 ไร่ เป็นที่อยู่อาศัยของนกหลายชนิด

ถ้ำน้ำตกเป็นถ้ำที่มีน้ำตกอยู่ในถ้ำถึง 17 ชั้น ค้นพบโดยชาวบ้านที่เข้าไปเก็บหาของป่า

ป่าพระแท่นดงรังเป็นพื้นที่ป่าธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ โบราณคดี และวรรณคดี มีเนินเขาที่สำคัญ 2 แห่ง แห่งแรกเรียกว่าเขาถวายพระเพลิง ยอดสูง 55 เมตร มีมณฑป 12 เหลี่ยม ครอบรอยพระพุทธบาทจำลองไว้ภายใน แห่งที่สองมีลักษณะเป็นแท่นหินรูปสี่เหลี่ยมหน้าลาด ลักษณะคล้ายแท่นหรือเตียงนอน

วัดถ้ำเขาแหลม เป็นวัดที่เริ่มก่อเกิดขึ้นมาจากถ้ำเขาแหลม ในถ้ำนี้มีพระพุทธรูปอยู่องค์หนึ่งเป็นที่สักการะของชาวบ้านในแถบนั้น เมื่อเดิมทีไปพบพระในถ้ำนั้นปั้นด้วยปูน ชาวบ้านแถวนั้นเรียกท่านว่า หลวงพ่อเฉยๆ เพราะคนในสมัยนั้นไม่รู้ว่าจะตั้งชื่ออะไร และที่ถ้ำแห่งนี้ก็มีพระธุดงค์แวะมาพักอยู่เรื่อยๆ ต่อมาก็ได้มีพระธุดงค์องค์หนึ่งชื่อ “พระบุญธรรม” แวะมาพักอยู่ที่ถ้ำเขาแหลม และพระอาจารย์บุญธรรมท่านก็เริ่มพัฒนาถ้ำแห่งนั้นขึ้น ต่อมาในปี พ.ศ. 2464 มีผู้ศรัทธาได้สละทรัพย์บริจาคสร้างกุฏิไว้บนลานหินหน้าถ้ำ และพัฒนาวัดมาจนถึงปัจจุบัน หากนักท่องเที่ยวแวะมาที่วัดเขาแหลมแห่งนี้ นอกจากจะได้กราบไหว้หลวงพ่อเชียงแสนที่ศักดิ์สิทธิ์แล้วนั้น ยังได้ชมถ้ำเขาแหลมที่อยู่เป็นฉากเบื้องหลังวัดอีกด้วย

ถ้ำที่พบในบริเวณตอนปลายของลำห้วยคลองงูซึ่งภายในถ้ำเป็นธารน้ำไหลผ่านตลอดปี เป็นโถงขนาดใหญ่มาก และภายในห้องโถงนั้นมีเสาหินตั้งตระหง่านกลางถ้ำ

น้ำตกไดช่องถ่อง นับเป็นน้ำตกที่สวยงาม เพราะมีสายน้ำไหลลดหลั่นผ่านเนินเขาหินปูน ลงมายังแอ่งน้ำตื้นใส และสายน้ำยังไหลผ่านป่าไม้อันร่มรื่น เหมาะสำหรับการพักผ่อน ลงเล่นน้ำ และชมธรรมชาติ

ถ้ำนกนางแอ่นเป็นถ้ำที่มีขนาดใหญ่ ตั้งอยู่ ณ อุทยานแห่งชาติคลองงู มีลำธารของห้วยลำคลองงูไหลผ่าน โดยสายน้ำจะหมุนหายลงใต้ดินก่อนจะถึงตัวถ้ำ และโผล่พ้นดินขึ้นมาอีกทีเมื่อถึงประมาณใจกลางถ้ำ

ถ้ำขุนไกรตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของตัวจังหวัด 2 ก.ม. นับเป็นแหล่งเรียนรู้

ชื่อน้ำตกนางครวญนี้ มาจากการที่มีนักศึกษาหญิงชายคู่หนึ่งมาเที่ยวที่น้ำตกนางครวญชั้นที่ 3 ผู้ชายได้ลงไปเล่นน้ำและเป็นตะคริวทำให้เสียชีวิต ฝ่ายผู้หญิงก็ได้แต่ร่ำไห้คร่ำครวญ ชาวบ้านแถวนั้นจึงเรียกน้ำตกนางครวญ ตัวน้ำตกชั้นที่ 1 มีต้นกำเนิดจากห้วย 2 สาย คือ ห้วยทองผาภูมิ ไหลมาจากเขาแปดร้อย และห้วยชะอี้ รวมเป็นห้วยใหญ่ ไหลลงสู่หุบเขาเกิดเป็นน้ำตกที่สวยงาม

สวนป่ากาญจนดิษฐ์เป็นสวนป่าโครงการ ตั้งอยู่ภายในป่าสงวนแห่งชาติป่าไชยคราม และป่าวัดประดู่ ในท้องที่อำเภอดอนสัก และ อำเภอกาญจนดิษฐ์ ซึ่งต่อมาทางจังหวัดสุราษฎร์ธานีเข้ามาดำเนินการในปี พ.ศ. 2517 และได้ปลูกสร้างสวนป่าแปลงนี้ ในปี พ.ศ. 2518 จนถึง พ.ศ. 2525 โดยรับมาปลูกแทน จากบริษัทจังหวัดสุราษฎร์ธานีทำไม้ จำกัด ตามเงื่อนไขสัมปทานทำไม้ ปัจจุบันพื้นที่ดังกล่าวเป็นสวนสาธารณะ สำหรับประชาชนทั่วไป และเป็นพื้นที่กิจกรรมในช่วงเทศกาลต่างๆ เพื่อพร้อมรองรับจำนวนนักท่องเที่ยว

วัดถ้ำเขาน้อย อยู่ติดกับวัดถ้ำเสือ เป็นวัดที่สร้างด้วยสถาปัตยกรรมศิลปะแบบจีนที่สวยงาม และโดดเด่นยิ่งขึ้นด้วยตั้งอยู่บนยอดเขา ต้องเดินขึ้นบันไดไปเกือบ 160 ขั้น ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเดินขึ้นไปสักการะพระบรมสารีริกธาตุ และชมทัศนียภาพอันสวยงามของตัวเมืองกาญจนบุรี และเขื่อนแม่กลองได้

ถ้ำเกริงกระเวีย ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาแหลม เป็นถ้ำที่อยู่ทางตอนเหนือของบ้านเกริงกระเวีย ตำบลชะแล อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี

น้ำตกผาแตก ตั้งอยู่ในหมู่บ้านทิพเย ซึ่งเป็นชุมชนกะเหรี่ยงดังเดิม น้ำตกผาแตกเป็นน้ำตกหินปูนขนาดกลางไหลแผ่กว้างไปตามชั้นต่างๆ มีต้นไม้ปกคลุมร่มรื่น

น้ำตกไทรโยคใหญ่ หรือ น้ำตกเขาโจน ตั้งอยู่ในบริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติไทรโยค ไหลลงสู่แม่น้ำแควน้อย แยกเป็น 2 แพร่ง ส่วนที่อยู่ทางตอนเหนือ เรียกว่า น้ำตกไทรโยคใหญ่ เป็นน้ำตกขนาดใหญ่ชั้นเดียว รองรับด้วยชั้นหินสลับกันเป็นชั้น ๆ มีความสูงประมาณ 8 เมตร น้ำตกไทรโยคใหญ่เป็นน้ำตกที่น่าท่องเที่ยวมาก โดยนักท่องเที่ยวทุกท่านจะต้องเดินข้ามสะพานแขวนไปอีกฝั่งหนึ่งเพื่อชมสาย น้ำตกที่ไหลลงมาอย่างสวยงามยิ่งนัก น้ำตกไทรโยคใหญ่จะมีน้ำตลอดปี และน้ำจะแรงมากในฤดูฝน และในอดีตพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เคยเสด็จประพาส ณ น้ำตกแห่งนี้ ภายในอุทยานฯ มีเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติหลายเส้นทาง และมีจุดชมวิวสะพานแขวนไทรโยคที่จะเห็นน้ำตกไทรโยคได้ชัดเจน

ถ้ำละว้า อีกหนึ่งถ้ำที่มีหินงอก หินย้อยที่งดงามน่าทึ่ง (ถ้ำละว้า เกิดจากน้ำฝนซึ่งมีคาร์บอนไดออกไซด์เป็นส่วนประกอบ เมื่อตกถึงพื้นดินก็จะทำปฏิกิริยาจนกลายเป็น กรดคาร์บอนิก น้ำที่ซึมลงใต้ดิน ก็จะกัดเซาะหินปูนเป็นโพรงเชื่อมต่อกัน เมื่อน้ำใต้ดินลดลง จึงเกิดถ้ำขึ้นมา) เส้นทางสู่ถ้ำละว้าเดินทางไม่ลำบากมากนักเพราะเป็นถนนลาดยางตลอดทั้งสาย และร่มรื่นด้วยต้นไม้ตลอดสองข้างทาง บรรยากาศดีและสบายตาไปกับสีเขียวของต้นไม้ หลังจากที่ทีมงานเดินทางมาถึงก็จอดรถไว้ด้านนอกทางเข้า ชำระค่าธรรมเนียมเรียบร้อยก็ได้เวลาเดินทางเข้าถ้ำเสียที เห็นเส้นทางศึกษาธรรมชาติถ้ำละว้า เป็นบันไดเรียบร้อยดูแล้วก็ไม่ไกล แต่เดินทำเอาลิ้นห้อยเหมือนกันแฮะ เหนื่อยจัง เมื่อลงมาถึงจะพบกับห้องโถงกว้างทางซ้ายมือมีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่ จึงแวะเก็บภาพและไหว้พระขอพรกันสักเล็กหน่อยก่อนเริ่มเดินเข้าตัวถ้ำจริง ๆ เส้นทางเดินของถ้ำละว้านั้น เข้า และ ออก ทางเดียว เส้นทางการเดินชมถ้ำละว้า ห้องต่าง ๆ จัดได้อย่างเป็นระเบียบ และมีไฟเปิดให้ตลอดสองข้างทาง และมีป้ายบอกชื่อห้องชัดเจนไม่มืด แต่ถ้าหากชอบสว่าง ๆ และได้ไอเดียในการจินตนาการให้มากขึ้นมาอีกหน่อยขอใช้บริการเจ้าหน้าที่นำทางตัวน้อยพร้อมไฟฉายได้นะคะ ห้องแรกที่พบก็คือ ห้องหนุมาน(จากปากถ้ำประมาณ 45 เมตร) พยายามมองตามเต็มที่แต่ยังจินตนาการไม่ค่อยออก หรือจะเป็นตอนหนุมานอ้าปากในตอน หนุมานอมพลับพลาหรือเปล่าก็ไม่ค่อยแน่ใจ ห้องที่สอง ก็คือห้องจระเข้ (จากปากถ้ำประมาณ 95 เมตร) ตอนแรกทีมงานก็พยายามมองหากันว่าไอ้เจ้าจระเข้ที่ว่าอยู่ที่ไหน(เพราะวันนี้ไม่มีคนนำทาง) มองไปมองมา มองบน ล่าง ซ้าย ขวา ก็มาเจอว่าเจ้าจระเข้ ที่ว่าเนี่ยมันนอนอยู่บนเพดานถ้ำนั่นเอง เห็นแล้วก็น่าตกใจในความเหมือนจริง ๆ ห้องที่สาม ห้องดนตรี (จากปากถ้ำประมาณ 115 เมตร) ดูแล้วคล้าย ๆ เครื่องดนตรี แต่เจ้าหน้าที่ด้านล่างบอกว่าเคาะแล้วจะได้ยินเสียงต่างกันคล้ายเสียงดนตรี(แต่ทีมงานไม่ได้ลอง เพราะตอนนั้นคิดว่า เหมือนตัวออร์แกน เลยได้ชื่อนี้มา ห้องที่สี่ ห้องค้างคาว (จากปากถ้ำประมาณ 200 เมตร) ได้ชื่อมาจากว่ามีหินย้อยเล็ก ๆ มากมายจากบนเพดานถ้ำคล้ายเจ้าค้างคาวตัวจิ๋วห้อยหัว ห้องที่ห้า (จากปากถ้ำประมาณ 460 เมตร) และเป็นห้องสุดท้ายที่อยู่ในสุด คือห้องม่านบรรทม หินย้อยที่ไหลเรียงกันเป็นลอนไล่เรียงกันทั้งแบบบางและเป็นพุ่มหนาคล้ายม่านห้องนอน

เป็นน้ำตกที่มีขนาดใหญ่สวยงามลดหลั่นกันถึง 7 ชั้น และยังคงความสมบูรณ์ของธรรมชาติอยู่มาก โดยเฉพาะชั้นที่สูงที่สุดมีความสูงประมาณ 80 เมตร ตัวน้ำตกอยู่ในป่าลึกต้องอาศัยการเดินเท้าต่ออีก 40 นาที

ถ้ำพระธาตุ เป็นถ้ำขนาดใหญ่ ที่มีความงดงามของหินงอกหินย้อย ยาวประมาณ 200เมตร โดยพรานป่าชื่อ มาก บุญทอง พบโดยบังเอิญ เมื่อ 50 ปีก่อน ถ้ำอยู่สูงจากระดับน้ำทะเล 790 เมตร ต้องเดินขึ้นเขาสูงชัน สองข้างทางเป็นป่าไผ่ อยู่ห่างจากที่ทำการ อช.เอราวัณ ประมาณ 12 กิโลเมตร ทางฝั่งตะวันตกของอ่างเก็บน้ำเขื่อนศรีนครินทร์

มีพื้นที่ครอบคลุมพื้นที่อำเภอทองผาภูมิและอำเภอสังขละบุรี สภาพเป็นป่าเขาและอ่างเก็บน้ำเขื่อนเขาแหลมเป็นต้นน้ำของแม่น้ำแควน้อย

วัดบ้านถ้ำ เป็นวัดโบราณเก่าแก่ริมแม่น้ำแม่กลองที่เต็มไปด้วยตำนานและเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ให้ได้เรียนรู้ศึกษา ตามประวัติเล่าว่าวัดแห่งนี้สันนิษฐานว่าเป็นวัดที่สร้างในสมัยสุโขทัยและสมัยอยุธยาติดต่อกัน เพราะพระพุทธรูปที่เป็นพระประทานในถ้ำและใบพัทสีมาอุโบสถเก่าของวัดเป็นสมัยสุโขทัย ส่วนพระพุทธรูปหินทรายเป็นสมัยกรุงศรีอยุธยา เส้นทางขึ้นถ้ำเป็นบันไดลึกเข้าไปในปากมังกรตัวใหญ่ ภายในถ้ำมีพระพุทธรูปหลวงพ่อใหญ่ชินราชและโบราณวัตถุ และมีหินงอกลักษณะคล้ายผู้หญิง เชื่อกันว่าคือ นางบัวคลี่ ภรรยาของขุนแผนตามตำนานอิงประวัติศาสตร์เรื่องขุนช้างขุนแผน ภายในบริเวณวัดมีไฮไลต์น่าชมหลายอย่าง อาทิเช่น พระอุโบสถหลังเก่าที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางสมาธิ พร้อมด้วยพระโมคคัลลานะ พระสารีบุตร ที่ทำด้วยหินทรายลงรักปิดทองอันเป็นของเก่าที่มีมาแต่เดิม ส่วนภายในพระอุโบสถหลังใหม่เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธชินราชจำลอง ที่ทำพิธีหล่อขึ้น ณ วัดชีปะขาวหาย จังหวัดพิษณุโลก นอกจากนี้ ยังสามารถชมถ้ำที่สวยงามต่างๆ มากมาย อาทิเช่น ถ้ำคูหามังกรสวรรค์ ถ้ำนางบัวคลี่ ซึ่งเป็นที่ประดิษฐาน “หลวงพ่อใหญ่ชินราช” พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวบ้านนับถือ

มีทัศนียภาพสวยงามตลอดลำน้ำ บางช่วงเป็นหน้าผาชันมีโพรงหิน ชะง่อนหิน เป็นเกาะแก่งหรือเป็นหาดทราย และล่องทวนน้ำชมน้ำตกที่ไหลลงแม่น้ำสาขาน้ำตกไทรโยคใหญ่

ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติเอราวัณ เป็นน้ำตกที่มีชื่อเสียงมาก มีขนาดใหญ่และสวยงามมาก ต้นน้ำเกิดจากลำห้วยม่องไล่ ไหลผ่านลงมาจากยอดเขาและผาสูง แบ่งเป็น 7 ชั้น แต่ละชั้นมีลักษณะเป็นแอ่งสามารถเล่นน้ำได้